वीरगञ्ज ।
मधेश प्रदेश सुगम भएपनि विकासका सूचकांकका हिसाबले कमजोर छ । उद्योग, पर्यटन, कृषि, शिक्षा, स्वास्थ्य क्षेत्रमा पछाडि छ । बारा पर्सा औद्योगिक करिडोरमा अलि बढी उद्योग कलकारखाना छन् । रौतहट, सर्लाहीमा चिनी उद्योग सञ्चालनमा छ ।
कृषि क्षेत्रमा प्रचुर संभावना भएपनि उपयोग हुन सकेको छैन, कृषि क्षेत्रका विज्ञका अनुसार ३५ देखि ४० प्रतिशत भूभागमा मात्रै सिंचाइ सुविधा पुगेको छ । जमिन उत्पादनशील भएपनि ४० प्रतिशतको हाराहारीमा मात्रै उत्पादन लिन सकिएको छ ।
स्वास्थ्य क्षेत्रमा पनि कमजोर नै छ । जनकपुर र वीरगञ्जमा ठूला सरकारी अस्पताल भएपनि रिफरल सेन्टरको रुपमा छ । मधेश प्रदेशमा ४ हजार ६ सय ६९ वटा विद्यालय छन् । नेपालकै जेठो क्याम्पस मध्येको एक ठाकुरराम बहुमुखी क्याम्पसको शैक्षिक गुणस्तर खस्केको छ ।
राम्रा होटलहरु खुलेको भएपनि पर्यटकलाई अल्झाउने प्याकेज छैन । भरत ताल, नुनथर, पर्सा राष्ट्रिय निकुञ्ज लगायतका आन्तरिक पर्यटकीय गन्तव्य बनेपनि बाहिरबाट पर्यटक तान्न नसकेको अवस्था छ ।
यस अवस्थालाई मध्यनजर गर्दै उद्योग वाणिज्य महासंघ मधेस प्रदेश समितिले प्रदेश समृद्धि यात्राको थालनी गरेको छ । यात्राका क्रममा प्रदेशका ८ वटै जिल्लामा सरोकारवालासँग छलफल गर्ने र त्यसकै आधारमा मधेश भिजन २०९० तयार गर्ने महासंघका अध्यक्ष अशोक टेमानीले बताए ।
‘जिल्लामा बजेट कति छ ? कति खर्च हुन्छ ? के के मा खर्च भएको छ ? उद्योगले के कति सहुलियत पायो ? शिक्षा, स्वास्थ्य, पर्यटन, कृषि क्षेत्रमा के कति विकास भयो ? राजश्वमा योगदान कति गर्छ ? भन्ने बारे जिल्लाका सरोकारवाला निकायका अधिकारीसँग छलफल गर्छौ ।’ उनले भने ‘ छलफलबाट आएका विचारहरुको आधारमा १० वर्षपछि मधेश प्रदेश कस्तो हुने हो ? मधेश भिजन २०९० पुस्तक निकाल्छौं ।’
मधेस प्रदेश समितिले बिहीबार वीरगञ्ज उद्योग वाणिज्य संघको सभाहलमा सरोकारवालासँग छलफल गरेको छ । कार्यक्रममा बोल्ने वक्ताहरुले सरकार र निजी क्षेत्रले हातेमालो गरेर समृद्धिको यात्रा तय गर्नुपर्ने बताएका छन् । सरकार एकातिर निजी क्षेत्र अर्कोतिर हुँदा समृद्धि आउन नसक्ने उनीहरुको धारणा छ ।
प्रमुख भन्सार प्रशासक डिल्लीराम पन्थीले द्रुत मार्ग बनेपछि बारा, पर्साको विकासमा महत्वपूर्ण योगदान पुग्ने बताए । पर्यटकलाई रोक्न सक्नुपर्ने, उद्योगमा नेपाली कामदार राख्नुपर्ने, मजदुर र उद्योगीको छोराछोरी पढ्ने विद्यालय एउटै हुनुपर्ने धारणा उनले राखे । जीतपुरसिमरा उद्योग वाणिज्य संघका अध्यक्ष मोहन शर्माले स्थानीय सरकार र व्यवसायीबीच समन्वय गरेर समृद्धिको यात्रामा अघि बढ्नुपर्ने बताए ।
कृषि अनुसन्धान केन्द्र परवानीपुरका कृषि वैज्ञानिक विश्वेश्वर प्रसाद यादवले कृषिलाई पर्यटन र उद्योगसँग जोड्नुपर्ने बताए । कृषिमा लगानी हुन नसकेको बताउँदै उनले कृषिमा अनुसन्धान, प्रसार र शिक्षाको समन्वय आवश्यक रहेकोमा जोड दिए ।
मधेश विश्व विद्यालयका उपकुलपति डा. दिपक शाक्यले अबको शिक्षा नवप्रवर्तन तर्फ उन्मुख हुने बताए । उनले वीरगञ्जमा रिसर्च एण्ड इनोभेसन सेन्टर खोल्ने तयारी भईरहेको जानकारी दिए ।
न्यु विजनेश एज र अभियान राष्ट्रिय दैनिकका सम्पादक मदन लम्सालले मधेश प्रदेश र पर्सा जिल्लाको वर्तमान अवस्थाका बारेमा कार्यपत्र प्रस्तुत गरेका थिए । वीरगञ्ज उद्योग वाणिज्य संघका अध्यक्ष अनिल कुमार अग्रवालले विकासका विभिन्न आयममा निरन्तर छलफल आवश्यक रहेको बताए ।
Discussion about this post